హైదరాబాద్ నగరం రోజు రోజుకీ విస్తరిస్తోంది. కొత్త భవనాలు, అపార్ట్‌మెంట్లు, షాపింగ్ మాల్స్… ఈ నగరం ఎప్పుడూ అభివృద్ధిలో ముందంజలో ఉంటుంది. కానీ ఈ అభివృద్ధి వెనుక ఒక పెద్ద సమస్య తలెత్తుతోంది. అది ఏమిటంటే, భూగర్భ జలాల మట్టం భయంకరంగా తగ్గిపోతుంది. వర్షాలు పడుతున్నా… భూమిలోకి నీరు దిగడం లేదు. ఇది చిన్న విషయంలా అనిపించవచ్చు… కానీ ఇది హైదరాబాద్‌కి ఎదురవుతున్న అతిపెద్ద సమస్యల్లో ఒకటి.
వర్షాలు పడుతున్నా ఎందుకు నీటి సమస్య?
ఈ ఏడాది వర్షాలు సగటు కన్నా 19% ఎక్కువగా కురిశాయి. సాధారణంగా 786 మిల్లీమీటర్ల వర్షం పడితే… ఈసారి 937 మి.మీ. పడింది. అయినా Hyderabad లో నీటి కష్టాలు తీరలేవు. కారణం స్పష్టమే – భూమి లోపలికి నీళ్లు ఇంకే మార్గాలు కరువయ్యాయి. చెరువులు, కుంటలు, చిన్న నీటి గుంతలు అన్నీ కబ్జాలు, భవనాల కట్టడాలతో మాయమయ్యాయి. వర్షం పడినా నీరు భూమిలోకి వెళ్లకపోతే… భవిష్యత్తులో అది పెద్ద ముప్పే అవుతుంది.
ఎక్కడ ఎక్కువ నీటి కష్టాలు?
హైదరాబాద్ ORR (ఔటర్ రింగ్ రోడ్) చుట్టూ ఉన్న శేరిలింగంపల్లి, మల్కాజ్‌గిరి, కూకట్‌పల్లి, బాచుపల్లి, హయత్‌నగర్, అబ్దుల్లాపూర్‌మెట్, సరూర్‌నగర్, దుండిగల్ వంటి మండలాల్లో భూగర్భ జలాలు దారుణంగా తగ్గిపోయాయి. ఇటు పాతబస్తీలోనూ – అంబర్‌పేట, అమీర్‌పేట, చార్మినార్, ఖైరతాబాద్ లాంటి GHMC పరిధిలో ఉన్న ప్రాంతాల్లో కూడా ఇదే సమస్య ఉంది. ప్రభుత్వ లెక్కల ప్రకారం ఒక్క చార్మినార్ మండలంలో ఉన్న నీటిని కన్నా 177% ఎక్కువగా వాడుతున్నారు.
[news_related_post]ముఖ్య కారణం – మనమే
ఈ సమస్యకు బాధ్యులు మేమే. మనం భవనాల కోసం చెరువులు పూడ్చేశాం. ఇంకుడు గుంతలు తవ్వించకుండా వదిలేశాం. వాడే నీటిని ఆదా చేయడం మానేశాం. ప్రతీ ఇంట్లో రోజూ సగటున ఒక్కో వ్యక్తి కనీసం 150 లీటర్ల నీళ్లు వాడుతున్నారు. పెద్ద పెద్ద అపార్ట్‌మెంట్లు, మాల్స్ నిర్మాణాలు మ‌రింత నీటిపై ఒత్తిడిని పెంచుతున్నాయి. ఈ ఒత్తిడికి భూగర్భ జలాలు తట్టుకోలేకపోతున్నాయి. కొన్ని ప్రాంతాల్లో భూగర్భ జల మట్టం 20 మీటర్ల కంటే ఎక్కువ దిగిపోయింది. ఇది చాలా ప్రమాదకర స్థితి.
ఇంకా భయపడాల్సిన విషయం ఏమిటంటే…
గత 10 ఏళ్లలో ORR చుట్టూ భూగర్భ జల మట్టం సగటున 2.34 మీటర్ల మేర పెరిగినట్లు కనిపించింది. కానీ ఈ మధ్యకాలంలో నూతన భవన నిర్మాణాలు, జనాభా పెరగడం వల్ల ఆ పెరుగుదల ఆగిపోయింది. ఇప్పుడు మళ్లీ నీటి మట్టం పడిపోవడం మొదలైంది. అంటే, మనం గతంలో కొంత మంచి పనిచేసినా… ఇప్పుడు దాన్ని వృథా చేస్తున్నట్టే.
ఇప్పుడైనా ఆగకపోతే?
ఇది కేవలం “రెడ్ జోన్”గా గుర్తించిన ప్రాంతాలకు మాత్రమే కాదు. ఇప్పుడు ఎక్కడైతే బిల్డింగులు ఎక్కువగా కడుతున్నారు… నీటిని ఏ మాత్రం ఆలోచించకుండా వాడుతున్నారు… అక్కడికక్కడే భూగర్భ జలాలు అడుగంటిపోతున్నాయి. ప్రస్తుతం 145 చదరపు కిలోమీటర్ల మేర భూమిలో నీరు ప్రమాదకరంగా తగ్గిపోయింది. ఈ పరిస్థితిని చూస్తే… భవిష్యత్తులో హైదరాబాద్ నగరానికి తీవ్రమైన నీటి కొరత తప్పదనిపిస్తోంది. ఇప్పుడు మేల్కొనకపోతే… రేపు రోజున తాగునీటికే మనం తీవ్రంగా ఇబ్బందిపడాల్సి వస్తుంది.
ఇప్పుడు చేసేది ఏంటి?
తెలంగాణ భూగర్భ జలాల శాఖ అధికారులు ఒకే మాట చెబుతున్నారు – ఇంకుడు గుంతలు తవ్వడం చాలదు. వాటిని శుభ్రంగా ఉంచాలి. చెత్తతో నిండిపోయిన ఇంకుడు గుంతలు పనిచేయవు. వర్షపు నీటిని భూమిలోకి బాగా ఇంకేలా చెరువులు, కుంటలు, చిన్న నీటి గుంతలు పునర్నిర్మించాలి. వీటిని చేయడం వల్ల భూగర్భ జలాల మట్టం మళ్లీ పెరగచ్చు. అప్పుడే బోర్ల మీద ఆధారపడే అవసరం తక్కువ అవుతుంది. అంతే కాకుండా భారీ వర్షాలు వచ్చినప్పుడు వరదలు కూడా తగ్గుతాయి.
ఈరోజు మనం చేస్తే రేపు మన పిల్లలకు
నేడు మనం గాలిలో కలిసిపోతున్న నీటిని భూమిలో నిలుపుకోలేకపోతే… రేపు మన పిల్లలు తాగేందుకు నీరు దొరకక ఇబ్బందులు పడతారు. ఇది ఒక గంభీరమైన సమస్య. ఇది కేవలం ప్రభుత్వం చూసుకోవాల్సిన విషయం కాదు. ప్రతి మనిషి బాధ్యత తీసుకోవాలి. నీటి వాడకాన్ని తగ్గించాలి. రీఛార్జ్ పిట్‌లు ఏర్పాటు చేయాలి. వర్షపు నీటిని వృథా కాకుండా చూడాలి. పాత చెరువులు, కుంటలను తిరిగి పునరుద్ధరించాలి. అప్పుడే మన హైదరాబాద్‌కు నీటి భద్రత ఉంటుంది.
ఇక ఆలస్యం చేస్తే… నీరు చారగా పోతుంది!
ఒకవేళ ఇప్పుడు కూడా మేల్కొనకపోతే… హైదరాబాద్ చుట్టూ మిగిలిన అన్ని ప్రాంతాలు కూడా “రెడ్ జోన్”లోకి జారిపోతాయి. ఇంట్లో ఉండే వాటర్ బోర్ పనికిరాకపోవచ్చు. నీటి ట్యాంకర్లు తెప్పించడమే ఒక పెద్ద ఖర్చు అవుతుంది. తాగునీరు కూడా సమస్య అవుతుంది. అందుకే – ఇప్పుడే స్పందించాలి. నీటిని కాపాడాలి. నీటిని భూమిలో నిలిపే ప్రయత్నాలు చేయాలి.
ఇది ఒక హెచ్చరిక కాదు – ఇది మన భవిష్యత్తు గురించి ఒక గట్టిగా మోగుతున్న అలారం! ఇప్పుడే జాగ్రత్త పడకపోతే… రేపు ఓ లీటర్ నీటికి చుట్టూ తిరగాల్సిందే!
