మీరు ఎప్పుడైనా మీ వాహనానికి పెట్రోల్ లేదా డీజిల్ నింపించేందుకు పెట్రోల్ బంక్కి వెళ్లారా? అయితే అక్కడ కొంత సమయం గడిపి తిరిగొచ్చి ఉంటారు. కానీ మీరు గమనించలేదేమో… ఆ పెట్రోల్ బంక్లో మీకు ఫ్రీగా దొరికే కొన్ని ముఖ్యమైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయనే విషయాన్ని! అవును… ఈ సౌకర్యాలు ప్రభుత్వంచే తప్పనిసరిగా పెట్టాలని చెప్పబడ్డవి. ఇవి లేకపోతే పెట్రోల్ బంక్ యజమానిపై భారీగా జరిమానాలు పడతాయి. మరీ ఎక్కువగా ఉల్లంఘిస్తే 45 రోజుల పాటు బంక్నే మూసివేయిస్తారు.
ఈ విషయాన్ని ఉత్తరప్రదేశ్లోని ఫరూఖాబాద్ జిల్లాలో కలెక్టర్గా ఉన్న సురేంద్ర యాదవ్ స్వయంగా వెల్లడించారు. ఫరూఖాబాద్ జిల్లాలో 85 పెట్రోల్ బంకులు ఉండగా, వాటిలో చాలా చోట్ల ఈ సౌకర్యాలు లేవని ఆయన గుర్తించారు. అందుకే బంక్ యజమానులకు నోటీసులు పంపించారు. ఎవరు ఈ నిబంధనలు పాటించకపోతే వారిపై చర్యలు తీసుకుంటామని హెచ్చరించారు. ఈ నేపథ్యంలో మీరు ఎప్పుడైనా పెట్రోల్ బంక్కి వెళ్తే, అక్కడ మీకు ఏమేం ఉచితంగా దొరకాలో తెలుసుకోవడం అవసరం.
పెట్రోల్ బంక్లో ఏమేం ఉచితం?
ఎందరో కస్టమర్లు పెట్రోల్ బంక్కి వస్తుంటారు. అయితే వారు ఇంధనం మాత్రమే నింపించేసి వెళ్లిపోతారు. కానీ అక్కడ వారికి కొన్ని అవసరమైన సేవలు ఉచితంగా దొరుకుతాయి. మొదటిది వాహన టైర్లకు గాలి. ఇది చాలా మందికి తెలియదు. పెట్రోల్ బంక్ దగ్గర ఉన్న గాలి యంత్రాన్ని ఉపయోగించి, మీరు మీ వాహన టైర్లకు ఉచితంగా గాలి నింపించుకోవచ్చు. దీనికి ఎలాంటి డబ్బు చెల్లించాల్సిన అవసరం లేదు. గాలి నింపే వ్యక్తి డబ్బు అడిగితే… అది తప్పు. మీరు వెంటనే బంక్ మేనేజర్కు ఫిర్యాదు చేయొచ్చు.
అలాగే పెట్రోల్ బంక్ దగ్గర తాగునీరు కూడా ఉచితంగా దొరుకుతుంది. కొన్ని చోట్ల RO వాటర్ లేదా వాటర్ కూలర్ ఏర్పాటు చేసి ఉంటారు. మీరు అక్కడ నుంచి స్వేచ్ఛగా నీళ్లు తాగవచ్చు. ఇది కూడా బంక్ యజమాని బాధ్యత. అంతేకాదు, బాత్రూమ్ కూడా ఉచితం. మీరు అవసరానికి తగినప్పుడు వాడుకోవచ్చు. బాత్రూమ్కి తాళం వేసి ఉంటే… అది నిబంధనలకు వ్యతిరేకం. అక్కడ ప్రత్యేకంగా పురుషులకి, మహిళలకి, వికలాంగులకి వేరే మరుగుదొడ్లు ఏర్పాటు చేయాలని స్పష్టమైన నియమాలుంటాయి.
కొన్ని సందర్భాల్లో అత్యవసరంగా ఫోన్ చేయాల్సి వస్తే, మీరు పెట్రోల్ బంక్లో ఉచిత కాల్ చేసే సౌకర్యాన్ని వాడుకోవచ్చు. దీనికి కూడా డబ్బు అడగడం నిషిద్ధం. ఇది ప్రజల కోసం పెట్టిన సౌకర్యం. అలాగే బంక్ వద్ద ప్రథమ చికిత్స పెట్టె (ఫస్ట్ ఎయిడ్ కిట్) కూడా ఉండాలి. ఇది అత్యవసర సమయంలో ఎవరైనా వాడుకునేందుకు ఉంచాలి. మీరు వాడే ముందు మందుల గడువు తేదీలు చెక్ చేయడం మంచిది.
ఇంధనం నింపేటప్పుడు అగ్ని ప్రమాదం జరిగే అవకాశాలు ఉంటాయి కాబట్టి, బంక్ వద్ద అగ్నిశమక పరికరాలు ఉండడం తప్పనిసరి. అవి కూడా ప్రజలు వినియోగించవచ్చు. ఇది కూడా ఉచితమే. మరొక ముఖ్యమైన విషయం ఏమిటంటే… పెట్రోల్ బంక్ యజమాని పేరు, కంపెనీ పేరు, వారి మొబైల్ నంబర్ బంక్ వద్ద కనిపించేలా ఉంచాలి. దీనివల్ల ఎవరైనా ఫిర్యాదు చేయాల్సి వచ్చినప్పుడు సులభంగా కాంటాక్ట్ అవ్వచ్చు.
నిబంధనలు పాటించకపోతే జరిమానా ఎంతంటే?
పెట్రోల్ బంక్ యజమానులు ఈ సేవల్ని కల్పించకపోతే, వారిపై చర్యలు తీసుకోవడం ఖాయం. మొదటిసారి నిబంధన ఉల్లంఘిస్తే రూ.10,000 జరిమానా పడుతుంది. రెండోసారి అదే తప్పు చేస్తే రూ.25,000 వరకు జరిమానా విధిస్తారు. మూడోసారి కూడా అదే తప్పు చేస్తే… యజమానిపై కఠిన చర్యలు తీసుకుంటారు. పెట్రోల్ పంప్ సరఫరా, అమ్మకాలను 45 రోజుల పాటు నిలిపివేస్తారు. అంటే అర్ధం… సదరు బంక్ను మూసేయించేస్తారు. ఇది యజమాని వ్యాపారానికి పెద్ద దెబ్బే.
టాయిలెట్కు తాళం వేయొద్దు! ప్రజల అభిప్రాయం తీసుకోండి
ఫరూఖాబాద్ కలెక్టర్ సురేంద్ర యాదవ్ చెప్పినట్టు… ప్రతి పెట్రోల్, డీజిల్, CNG పంపుల వద్ద టాయిలెట్లు తప్పనిసరిగా అందుబాటులో ఉండాలి. అవి తాళాలు వేసి ఉండకూడదు. ప్రజల కోసం కావాలి కాబట్టి, ఎవరైనా వాటిని ఎప్పుడైనా వాడుకోగలిగేలా ఉండాలి. అలాగే, టాయిలెట్ల శుభ్రతపై పబ్లిక్ నుంచి ఫీడ్బ్యాక్ తీసుకునే విధంగా ఒక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయాలని ఆయిల్ కంపెనీలను కలెక్టర్ సూచించారు. ప్రజలకు సేవలందించడం పెట్రోలియం కంపెనీల బాధ్యత అని చెప్పారు.
ఈ చట్టం ఎప్పటి నుంచి ఉంది?
ఈ నిబంధనలు ఊహగా రావు. వీటి వెనక 1981లో రూపొందించిన పెట్రోలియం చట్టం ఉన్నది. ఈ చట్టాన్ని 2002లో సవరించి మరింత సమగ్రంగా మార్గదర్శకాలు ఇచ్చారు. ప్రజలకు అవసరమైన సేవలు కల్పించడమే దీని ఉద్దేశ్యం. ప్రస్తుత కాలంలో ప్రతి ఒక్కరికి ట్రావెలింగ్ లో అసౌకర్యం ఉండకూడదు. అందుకే ఈ నియమాలు కచ్చితంగా అమలు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది.
ఇప్పుడు మీ బాధ్యత ఏంటి?
మీరు తదుపరి సారి పెట్రోల్ బంక్కి వెళ్తే… అక్కడ టైర్లు గాలి నింపించుకునేందుకు డబ్బు అడిగితే నిరాకరించండి. తాగునీరు అడిగితే ఇవ్వకుండా ఉంటే… మేనేజర్ని అడగండి. బాత్రూమ్ ఉపయోగించకుండా నిరాకరిస్తే ఫిర్యాదు చేయండి. మీ హక్కులు మీకు తెలుసు కాబట్టి, వాటిని వాడుకోండి.
ఒకవేళ మీరు పట్టించుకోకపోతే… మరెవరు పట్టించుకోరు. ఇకపై పెట్రోల్ బంక్కి వెళ్లేటప్పుడు ఈ సమాచారాన్ని గుర్తుపెట్టుకోండి… అది మీకో సౌకర్యం మాత్రమే కాదు, హక్కు కూడా!