ఒకవేళ మీ ఇంట్లో ఆదాయపు పన్ను శాఖ (Income Tax Department) రెయిడ్ నిర్వహించిందా? లేదా డాక్యుమెంట్లు తీసుకెళ్లారా? మీ దాచిన ఆదాయాన్ని గుర్తించారా? అలాంటప్పుడు ఇక పాత ఐటిఆర్ ఫారాలతో కాపాడుకోలేరు. ఇప్పుడు కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రత్యేకంగా కొత్త ఐటిఆర్ ఫారమ్‌ను ప్రవేశపెట్టింది. ఇది ITR-B.
ఈ ఫారమ్ ఏప్రిల్ 7, 2025న కేంద్ర ప్రత్యక్ష పన్నుల బోర్డు (CBDT) విడుదల చేసిన నోటిఫికేషన్ ద్వారా అధికారికంగా అమల్లోకి వచ్చింది. ఇది ముఖ్యంగా సెప్టెంబర్ 1, 2024 తరువాత నిర్వహించిన రెయిడ్లు లేదా సోదాల్లో బయటపడిన దాచిన ఆదాయానికి సంబంధించినదిగా రూపొందించబడింది. దీనివల్ల ఇకపై ఎవరు ఆదాయం దాచినా, రెయిడ్ జరిగితే… ఆధార్‌తో లింకైన అన్ని వివరాల ఆధారంగా ఎగ్గొట్టుకోవడం అసాధ్యం అవుతుంది.
ITR-B అంటే ఏమిటి?
మనం సాధారణంగా ఫైలు చేసే ఐటిఆర్-1, ఐటిఆర్-2 వంటివి ప్రతి ఆర్థిక సంవత్సరానికి ఒక్కసారి మాత్రమే ఫైల్ చేస్తాం. కానీ ITR-B మాత్రం ప్రత్యేకమైనది. ఇది ఒకసారి రెయిడ్ జరిగి, మీ వద్ద దాచిన ఆదాయం బయటపడిన తర్వాత ఫైల్ చేయాల్సిన ఫారమ్. దీన్ని ఒక్క సంవత్సరానికి కాదు… గత ఆరు సంవత్సరాల వరకు ఒకేసారి ఫైల్ చేయాల్సి ఉంటుంది.
Related News
ఇది బ్లాక్ అసెస్‌మెంట్ (Block Assessment) అనే ప్రత్యేక పద్ధతిలో భాగం. ఇది ప్రత్యేకంగా పన్ను అధికారులకు అనుమానాస్పదంగా ఉన్న వ్యక్తుల ఆదాయాన్ని గుర్తించి, సంవత్సరాలుగా దాచిన ఆదాయాన్ని వసూలు చేయడానికి వాడే విధానం. రెయిడ్ ద్వారా బయటపడిన డేటాతో ఆధారంగా, గత ఆరు సంవత్సరాల ఆదాయాన్ని కలిపి ఐటిఆర్ బి ఫారమ్ ద్వారా ఒకే సారి రిటర్న్ ఫైల్ చేయాల్సి ఉంటుంది.
ఎప్పుడు, ఎవరు ఫైల్ చేయాలి?
ఒకవేళ ఆదాయపు పన్ను శాఖ సెక్షన్ 132 కింద మీపై సెర్చ్ నిర్వహిస్తే, లేదా సెక్షన్ 132A కింద డాక్యుమెంట్లు లేదా విలువైన వస్తువులను రిక్విజిషన్ చేస్తే… ఇక మీరు ITR-B తప్పక ఫైల్ చేయాల్సిందే. ఇది సెప్టెంబర్ 1, 2024 తరువాత జరిగిన అన్ని ఇటువంటి కేసులకు వర్తిస్తుంది.
CBDT ప్రకారం, ఈ ఫారమ్ క్లాజ్ (a) ఆఫ్ సబ్-సెక్షన్ (1) ఆఫ్ సెక్షన్ 158BC ప్రకారం ఫైల్ చేయాలి. ఇది అంటే, సోదాలు జరిగి దాచిన ఆదాయం బయటపడిన తర్వాత, మీరు ప్రభుత్వానికి అధికారికంగా ఆ ఆదాయాన్ని ప్రకటించడానికి ఈ ఫార్మ్ ఉపయోగించాలి.
బ్లాక్ అసెస్‌మెంట్ అంటే ఏమిటి?
బ్లాక్ అసెస్‌మెంట్ అనేది ఐటీ శాఖ ఉపయోగించే ఒక ప్రత్యేక ప్రక్రియ. ఇది రెగ్యులర్ ఐటీఆర్ల కంటే చాలా వేరు. రెగ్యులర్ ఐటీఆర్లలో మేము ప్రతి సంవత్సరం మా ఆదాయాన్ని ప్రకటిస్తాం. కానీ ఎవరైనా కలతలేకుండా సంవత్సరాలుగా ఆదాయం దాచి ఉంటే, రెయిడ్ ద్వారా అది బయటపడిన తర్వాత బ్లాక్ అసెస్‌మెంట్ ప్రక్రియ ప్రారంభమవుతుంది.
ఈ ప్రక్రియలో, రెయిడ్ జరిగిన సంవత్సరానికి ముందు ఆరు సంవత్సరాల వరకూ ఆదాయాన్ని ఒకేసారి కలిపి పరిశీలిస్తారు. అందులో ఎటువంటి అస్పష్టత ఉండకుండా ITR-B ఫారమ్ ద్వారా పూర్తి వివరాలు ఇవ్వాలని పన్ను శాఖ చెబుతోంది. ఇది దాచిన ఆదాయాన్ని బయటపెట్టే వారికీ, ఆ ప్రక్రియలో వేదన లేకుండా కంప్లీట్ చేసుకునే వారికి ఉపయోగపడుతుంది.
ఇది ఎవరికీ వర్తిస్తుంది?
మీ ఆదాయంపై రెగ్యులర్‌గా ఐటీఆర్ ఫైల్ చేయని వారు, లేదా తక్కువగా ఆదాయం చూపించి పన్ను తప్పించుకునే వారిపై ఐటీ శాఖకు ఆధారాలు లభిస్తే, ఇప్పుడు ఎలాంటి మార్గాలు ఉండవు. ఐటీఆర్-బి తప్పనిసరి అవుతుంది. రెగ్యులర్ ఐటీఆర్లతో తప్పించుకునే అవకాశాలు ఇకుండవు.
ఇక ఆర్థిక నిపుణులు కూడా చెబుతున్న మాట ఇదే—మీ ఆదాయాన్ని నిజంగా ఎలా వచ్చిందో చెప్పకపోతే, మరుసటి ఏడాది రెయిడ్ వస్తే ఇక లాభం లేదు. పన్ను శాఖకు మీరు గత ఆరు సంవత్సరాల ఆదాయాన్ని చూపించాల్సిందే.
ఇది ఎందుకు కీలకం?
అందరూ ఐటీఆర్-1, ఐటీఆర్-2 మాత్రమే తెలుసుకుంటారు. కానీ పన్ను శాఖ రెయిడ్ చేసిన తరువాత వారి వద్ద ఉన్న ఆధారాలను ఆధారంగా పెట్టుకుని అస్సెస్‌మెంట్ చేసే అవకాశం ఉంది. గతంలో ఇది ఒక క్లిష్టమైన ప్రక్రియగా ఉండేది. చాలా మంది దాచిన ఆదాయాన్ని చూపించకపోవచ్చు. కానీ ఇప్పుడు ITR-B అనే ప్రత్యేకమైన ఫారమ్ ద్వారా ఆ గందరగోళం తొలగించబడుతోంది.
ఇది ప్రభుత్వానికి ఎక్కువ ఆదాయం సమకూర్చడమే కాకుండా, పన్ను చట్టాలను మరింత కఠినంగా అమలు చేసే దిశగా వెళ్తోంది. పైగా, రెయిడ్ జరిగిన తర్వాత డిఫాల్టర్లు ఏ ఒక్క రూపాయినీ దాచుకోలేరు. అంతా లింక్, డిజిటల్ డేటా ఆధారంగా ఒక్కో ఏడాది ఆదాయాన్ని బయటపెట్టాల్సిందే.
ముగింపు
ఇకపై ఆదాయాన్ని దాచటం అంటే ఆడుకునే విషయం కాదు. రెయిడ్ జరిగితే తప్పకుండా ITR-B ఫారమ్ ఫైల్ చేయాల్సి ఉంటుంది. అది కూడా ఒక్క ఏడాదికాదు. గత ఆరు సంవత్సరాల ఆదాయాన్ని కలిపి ఫైల్ చేయాలి. ఈ కొత్త నిబంధనలు పన్ను ఎగ్గొట్టే వారిపై ప్రభుత్వం తీసుకున్న గట్టి చర్యగా చెప్పవచ్చు.
మీ ఆదాయం నిజాయితీగా చూపించకపోతే, ఏ ఒక్క డిజిటల్ ఆధారాన్నైనా ఆధారంగా పెట్టుకుని ఐటీ శాఖ తలుపు తట్టగలదు. అప్పుడు ఈ కొత్త ఐటిఆర్ బి ఫారమ్ మీ తప్పులకు రసీదుగా మారుతుంది. అందుకే… ఇంకా ఆదాయాన్ని దాచాలనుకుంటున్నారా? అయితే ఇదే చివరి ఛాన్స్ అనుకుంటే మేలే.
