ఇద్దరు నాయకుల పదవీకాలంలో వివిధ ఆర్థిక అంశాలు ప్రభావితమయ్యాయి.

ఆయన పాలనలో GDP వృద్ధి రేటు, ద్రవ్యోల్బణం, ఆర్థిక లోటు, వ్యాపారం చేయడంలో సౌలభ్యం, విదేశీ మారక నిల్వలు మరియు బాహ్య రుణం వంటి కీలక ఆర్థిక సూచికలు ఎలా ప్రభావితమయ్యాయో తెలుసుకుందాం.

GDP వృద్ధి రేటు:

మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వ పదవీకాలంలో (2004-2014) సగటు GDP వృద్ధి రేటు 6.8%, ఇది ఆ సమయంలో ప్రపంచ మరియు జాతీయ ఆర్థిక పరిస్థితులను పరిగణనలోకి తీసుకుంటే మంచి పనితీరు. ఈ కాలంలో, భారతదేశం వివిధ సంస్కరణలు మరియు ప్రపంచ ఆర్థిక సంస్కరణల నుండి ప్రయోజనం పొందింది.

దీనికి విరుద్ధంగా, మోడీ ప్రభుత్వంలో (2014-2022) సగటు GDP వృద్ధి రేటు 5.25%. అయితే, COVID-19 మహమ్మారి ప్రభావాన్ని తొలగించిన తర్వాత, ఈ రేటు 6.84%కి చేరుకుంది, ఇది మన్మోహన్ ప్రభుత్వ స్థాయికి సమానం.

ద్రవ్యోల్బణం:
భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు ద్రవ్యోల్బణ రేటు ఒక ముఖ్యమైన అంశం, మరియు ఇది సాధారణ పౌరుడి కొనుగోలు శక్తిని ప్రభావితం చేస్తుంది. మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వ కాలంలో ద్రవ్యోల్బణం సగటున 7.5% ఉంది, ఇది భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు సవాలుతో కూడిన పరిస్థితి.

అదే సమయంలో, మోడీ ప్రభుత్వం ద్రవ్యోల్బణాన్ని అదుపులో ఉంచింది మరియు దానిని సగటున 5% వద్ద కొనసాగించింది. ఈ కాలంలో, ప్రభుత్వం అనేక ద్రవ్య విధాన సంస్కరణలను చేపట్టింది మరియు సరఫరా గొలుసును మెరుగుపరచడానికి కృషి చేసింది, ఇది ద్రవ్యోల్బణాన్ని సాపేక్షంగా తక్కువగా ఉంచడానికి సహాయపడింది.

విదేశీ రుణం:

మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వ కాలంలో భారతదేశం యొక్క బాహ్య రుణం మార్చి 2014లో $440.6 బిలియన్లు, కానీ మోడీ ప్రభుత్వ హయాంలో 2023 నాటికి ఇది $613 బిలియన్లకు చేరుకుంటుందని అంచనా. బాహ్య రుణంలో పెరుగుదల ఉన్నప్పటికీ, రుణ తిరిగి చెల్లించే సామర్థ్యం మరియు రుణ నిర్వహణలో మెరుగుదల ఉన్నంత వరకు ఈ పరిస్థితి పెద్ద ఆందోళన కలిగించదు.

వ్యాపారం చేయడం సులభం:
మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వ హయాంలో వ్యాపారాన్ని సులభతరం చేసే సూచికలో భారతదేశం యొక్క ర్యాంక్ 132 నుండి 134కి పడిపోయింది. ఈ కాలంలో, వ్యాపార ప్రక్రియలలో వివిధ నిర్మాణాత్మక సమస్యలు మరియు సంక్లిష్టతలు ఉన్నాయి, దీని వలన వ్యాపారం చేయడం కష్టమైంది.

మోడీ ప్రభుత్వం ఈ రంగంలో సంస్కరణలు చేసింది మరియు భారతదేశం ఈజ్ ఆఫ్ డూయింగ్ బిజినెస్ ఇండెక్స్‌లో గణనీయంగా మెరుగుపడింది. 2022 నాటికి భారతదేశం 63వ స్థానానికి చేరుకుంది, ఇది గణనీయమైన మెరుగుదల. దీనికి ప్రధాన కారణాలు డిజిటలైజేషన్, వ్యాపార ప్రక్రియల సరళీకరణ మరియు ప్రభుత్వ విధానాలలో మార్పులు.

విదేశీ మారక నిల్వలు:

మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వం చివరి నాటికి, అంటే 2014లో, భారతదేశ విదేశీ మారక నిల్వలు $304.2 బిలియన్లు. అయితే, మోడీ ప్రభుత్వంలో, ఇది 2023 నాటికి $595.98 బిలియన్లకు చేరుకుంది. ఈ పెరుగుదల భారతదేశం తన విదేశీ మారక నిల్వలను మెరుగ్గా నిర్వహించిందని మరియు ప్రపంచ మార్కెట్‌లో తన స్థానాన్ని బలోపేతం చేసిందని చూపిస్తుంది.

ఆర్థిక లోటు మరియు కరెంట్ ఖాతా లోటు (CAD):
మన్మోహన్ సింగ్ ప్రభుత్వ హయాంలో సగటు ఆర్థిక లోటు 4.3% మరియు కరెంట్ ఖాతా లోటు (CAD) 2.4% ఉండగా, 2012-2013లో ఇది 4.8%కి పెరిగింది. అధిక ఆర్థిక లోటు విదేశీ పెట్టుబడిదారులను అరికట్టగలదు మరియు కరెన్సీ అస్థిరతను పెంచుతుంది కాబట్టి ఇది ఆర్థిక స్థిరత్వానికి ఆందోళన కలిగించే విషయం.

మోదీ ప్రభుత్వం ఆర్థిక లోటును అదుపులో ఉంచుకుంది మరియు దానిని సగటున 3.7% వద్ద నిర్వహించింది. అలాగే, కరెంట్ ఖాతా లోటు 1.6% వద్ద స్థిరీకరించబడింది, ఇది విదేశీ వాణిజ్యం మరియు దిగుమతి-ఎగుమతి సమతుల్యతను మెరుగుపరచడానికి ప్రభుత్వం ప్రభావవంతమైన చర్యలు తీసుకుందని సూచిస్తుంది.