రసాయనిక వ్యవసాయం వల్ల కలుషితమైన వ్యవసాయ భూములను తక్కువ ఖర్చుతో సులభంగా మరియు సమర్థవంతంగా శుభ్రం చేయగల కొన్ని రకాల సూక్ష్మజీవుల మిశ్రమాన్ని IIT ముంబై పరిశోధకులు కనుగొన్నారు.
రసాయనిక పురుగుమందులు, ఇతర కాలుష్య కారకాలతో పంట భూములు నాశనమవుతున్న సంగతి తెలిసిందే.
ఈ ‘బ్యాక్టీరియల్ కాక్టెయిల్’ విషపూరిత కాలుష్య కారకాలను తొలగించడం ద్వారా పంట దిగుబడిని పెంచడానికి మరియు మట్టిలో లభించని మొక్కలకు పోషకాలను అందుబాటులో ఉంచడానికి ఉపయోగపడుతుందని IIT ముంబై పరిశోధకులు ప్రకటించారు.
ముంబై IIT లో బయోసైన్సెస్ అండ్ బయో ఇంజినీరింగ్ విభాగాధిపతి ప్రొఫెసర్ ప్రశాంత్ ఫాలే మార్గా ఆధ్వర్యంలో సందేశ్ పప్పాడే ఈ పరిశోధన నిర్వహించారు. మట్టి నుండి విషాన్ని విచ్ఛిన్నం చేయడం మరియు తొలగించడంతోపాటు, ఈ బ్యాక్టీరియా అధిక ఉత్పాదకతకు దోహదపడే గ్రోత్ హార్మోన్ల పెరుగుదలను ప్రేరేపిస్తుంది, అదే సమయంలో హానికరమైన శిలీంధ్రాలను నిరోధిస్తుంది, తద్వారా పోషకాల లభ్యతను పెంచుతుంది. రసాయనిక పురుగుమందులు, కలుపు సంహారక మందుల వాడకాన్ని తగ్గించి నేల ఆరోగ్యం, ఉత్పాదకతను పెంచేందుకు ఇది ఉపయోగపడుతుందని ప్రొఫెసర్ ప్రశాంత్ ఫాలే వెల్లడించారు.
రసాయనిక పురుగుమందులు మరియు కలుపు సంహారకాలలోని బెంజీన్ వంటి సుగంధ సమ్మేళనాల వల్ల నేల కలుషితం కావడం వ్యవసాయ రంగం ఎదుర్కొంటున్న ప్రధాన సమస్య. ఈ సమ్మేళనాలు విషపూరితమైనవి. అవి విత్తనాల అంకురోత్పత్తి రేటును తగ్గిస్తాయి. పంట మొక్కల ఎదుగుదలకు, దిగుబడికి అవరోధంగా మారుతున్నాయి. ఈ విషపూరిత సమ్మేళనాలు ధాన్యాలు, విత్తనాలు మరియు మొక్కల భాగాలలో కనిపిస్తాయి. పురుగుమందులలో కార్బరిల్, నాఫ్తలీన్, బెంజోయేట్, 2,4-డైక్లోరోఫెనాక్సియాసిటిక్ యాసిడ్ మరియు థాలేట్లను విరివిగా ఉపయోగిస్తారు. ఈ విషపూరిత సమ్మేళనాలను సౌందర్య సాధనాలు, దుస్తులు, నిర్మాణం, ఆహార సంరక్షణ పదార్థాలు, రంగులు, పెట్రోలియం మరియు ప్లాస్టిక్ ఉత్పత్తిలో కూడా ఉపయోగిస్తారు. ఇవి నేల, నీరు మరియు గాలిని కలుషితం చేస్తాయి.
అయినప్పటికీ, ఈ కాలుష్య కారకాలను తొలగించే ప్రస్తుత పద్ధతులు, రసాయన పద్ధతులు లేదా కలుషితమైన మట్టిని తొలగించడం వంటి పద్ధతులు ఖరీదైనవి మాత్రమే కాకుండా సమస్యను పూర్తిగా పరిష్కరించకుండా తాత్కాలిక ఉపశమనాన్ని కూడా అందిస్తాయి. ఈ విషయంలో ఐఐటీ బాంబే పరిశోధకుల కృషి సమస్యాత్మక నేలలను శుభ్రం చేయడంలో దోహదపడుతుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
సహజ మార్గంలో శుద్దీకరణ
సూడోమోనాస్ మరియు అసినెటోబ్యాక్టర్ జాతులు వంటి బ్యాక్టీరియాలు ఘాటైన వాసనలతో కూడిన రసాయన విషాన్ని సరిగ్గా విచ్ఛిన్నం చేయడానికి ఉపయోగపడతాయని కనుగొనబడింది. అవి విషపూరిత సమ్మేళనాలను తింటాయి మరియు వాటిని హానిచేయని, విషరహిత సమ్మేళనాలుగా మారుస్తాయి. ఈ క్రమంలో కలుషిత వాతావరణాన్ని సహజంగానే శుభ్రం చేస్తున్నామని ఫలే వ్యాఖ్యానించారు.
పెరిగిన పోషకాల లభ్యత
ఈ బ్యాక్టీరియా భాస్వరం మరియు పొటాషియం వంటి కరగని మాక్రోన్యూట్రియెంట్లను నీటిలో కరిగేలా చేస్తుంది. ఇది పంటల వేర్లు అదనపు పోషకాలను గ్రహించేలా చేస్తుంది. లోతులేని నేలల్లో పండే పంటలు ఎక్కువ ఇనుమును గ్రహించలేవు. ఈ సూక్ష్మజీవులు సరైన ఇనుము శోషణను నిర్ధారించడానికి సైడెరోఫోర్స్ అనే పదార్థాన్ని విడుదల చేస్తాయి. అదనంగా, ఈ బ్యాక్టీరియా ఇండోల్ ఎసిటిక్ యాసిడ్ (IAA) అనే గ్రోత్ హార్మోన్ను విడుదల చేస్తుంది మరియు దిగుబడిని పెంచుతుంది.
ప్రొఫెసర్ ఫేల్ ఇంకా మాట్లాడుతూ.. ‘సూడోమోనాస్ మరియు ఎసినెటోబాక్టర్ జాతికి చెందిన అనేక రకాల సూక్ష్మజీవుల మిశ్రమాన్ని ఉపయోగించిన తర్వాత, గోధుమ, బచ్చలికూర, మెంతులు మొదలైన పంటల దిగుబడి 40-45% పెరిగింది.
కొన్ని రకాల బ్యాక్టీరియా మట్టిలోని రసాయనాలను విచ్ఛిన్నం చేస్తే, ఇతర సూక్ష్మజీవులు మొక్కల పెరుగుదలను ప్రోత్సహించే మరియు మొక్కలు తెగుళ్లను నిరోధించడంలో సహాయపడే హార్మోన్లను ఉత్పత్తి చేయడంలో ఉపయోగపడతాయని ప్రొఫెసర్ ఫాలే చెప్పారు. కలిసి పని చేయడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనం ఇది.